С. Дулам “Хүмүүн бичиг” шүлэг 1. Тэнгэр газар 2-ыг учруулж Намираа хур орох мэт Тэнүүн уйтгар 2-ыг учирлаж Морин хуур дарах мэт 2. Тэлмэн жороогийн удгал Монгол бичгээрээ бичдэгсэн Титэм, шүд, нуруу, шилбэтэй Тэр чигээрээ хүн бичиг минь 3. Харанхуй шөнийн цахилгаан цахихад Хаялга цацлага нь зуралзах шиг болдог Хаврын униар цас ханзрахад Хархан бийрээр таталгах шиг болдог 4. Халуун хошуут малын данс шиг Халзан цагаан сүрэг минь бэлчдэг Хөлгөн судрын мэргэн гарчиг шиг Хөндлөн хөх уулс нь бидэртдэг 5. Удам залгасан нутгийнхаа хаанаас ч Төр улсынхаа тамганд сийлээстэй Түмэн газрын хэрэмнээс ч дуулиантай Түвшин мэргэдийн өвөрт хуйлаастай 6. Түүх бүтээлцэж явсан бичиг минь Арвис эрдмийн ариун дээжийг Арван ухааны номонд ботилж Есөн эрдэнээр хувилган гэрэлтсэн Ер бишийн хувь тавилантай 7. Нумын хөвч шиг бичиг минь ...
Popular posts from this blog
Хөхөө шувууны үлгэр
Эрт цагт нэгэн ээж дөрвөн хүүхэдтэйгээ амьдардаг байжээ. Хүүхдүүд нь өглөөнөөс орой болтол тоглон, ээжийнхээ үгэнд ордоггүй байв. Ээж нь гэрийн бүхий л ажлыг хийн ядардаг байлаа. Нэгэн өдөр ээж нь хүндээр өвдөж хүүхдүүдээ дуудан: Хүүхдүүд ээ миний бие их муу байна. Ус авчирч өгөөч гэжээ. Гэвч хүүхдүүдийнх нь хэн нь ч ээждээ тусалсангүй. Ээж нь авдраасаа ер бусын сонин өнгөтэй уранхай дээлээ гаргаж ирээд хэдэн өдрийн турш оёж нөхөж дуусаад, гэрийн бүх ажлаа хийж, хүүхдүүддээ сүүлийн удаа хоол хийж өгчээ. Хүүхдүүд хоолоо идэж дуусах үед ээжийнх нь өмссөн дээлийнх нь ар талаас шувууны далавч урган гарч, гэнэт хөхөө шувуу болон хувираад тооноороо гарч, нисэн одлоо. Хүүхдүүд цөм ээжийнхээ хойноос гүйлдэж ээжээ буцаад ирээч дээ гэж дууджээ. Ээж нь ГҮҮГ ГҮҮГ оройтжээ, хүүхдүүд минь. Одоо миний өмнө нуурын ус мэлтийн харагдаж байна. Тэр усаар би өөрийгөө эмчилнэ. Би хэзээ ч гэртээ буцаж очихгүй, гээд уйлан хайлан нисэн одов. Энэ цагаас хойш хөхөө шувуу одоо болтол гаргасан өндгөө өөрөө дардагг...
Шууз хийх
Шууз Дулааны улиралд махыг нойтноор нь хадгалах уламжлалт арга бол шууз хийх юм. Махыг шуузлахдаа жижиглэн хөшиглөж ширмэн тогоонд хуурна. Ингэж хуурахад их хэмжээний шүүс ялгарна. Энэхүү шүүсийг маханд нь шингээж ширгэтэл хуурна. Хуурсан махаа сэрүүн газар тавьж хөргөнө. Хөргөсөн махыг паалантай буюу модон саванд хийж гулууз модоор хий орох завсаргүй нягт чигжээд сайн таглана. Бэлтгэсэн шуузаа сэрүүн газар хадгална. Махаа жижиглэе, хөшиглөе, шуузалъя, хадгалъя, идье.
Comments
Post a Comment